Światowy Dzień Świadomości Autyzmu przypada na 2. kwietnia, a cały kwiecień jest rozszerzeniem tego dnia. Założeniem tych działań jest budowanie społecznej świadomości na temat autyzmu i promowanie zrozumienia i akceptacji osób ze spektrum autyzmu.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu ASD odnoszą się do dość szerokiego zakresu zaburzeń neurorozwojowych, które charakteryzują się trudnościami w komunikacji społecznej oraz ograniczonymi i powtarzalnymi wzorami zachowań i zainteresowań.
Jednocześnie autyzm obejmuje wiele wariantów i objawów, stąd też należy za każdym razem podkreślać indywidualne podejście do diagnozy, terapii i diety, dostosowane do potrzeb danego pacjenta.
Dlaczego to jest tak istotne? Ponieważ nie istnieje jeden złoty środek dla każdej osoby ze zdiagnozowanym ASD i nie ma jednoznacznych dowodów naukowych na potwierdzenie skuteczności stosowanych interwencji żywieniowych.
Na pewno spotkałeś się już z informacjami, że istnieją cudowne diety na autyzm…
Nie daj się jednak zwieść. Dieta owszem może wpłynąć na funkcjonowanie osoby z ASD i załagodzić niektóre objawy, ale nie jest w stanie wyleczyć autyzmu. Należy być świadomym tego i nie dać się medialnej manipulacji, dlatego koniecznie posłuchaj naszego podcastu:
https://ludzieimedycyna.pl/fakenews-plaga-naszych-czasow-podcast/
Zaburzenia ze spektrum autyzmu wiążą się z wieloma wyzwaniami żywieniowymi.
A jakie to wyzwania? Otóż:
- wybiórczość pokarmowa;
- zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego;
- alergie;
- stres oksydacyjny.
Wybiórczość pokarmowa
jest poważnym problemem, ponieważ może prowadzić do niedoborów mikro- i makroelementów, co z kolei może wpłynąć na wzrost, rozwój fizyczny i funkcjonowanie układu odpornościowego organizmu.
Osoby z ASD mają tendencję do spożywania tych samych produktów spożywczych i często wiąże się to z wrażliwością sensoryczną na konkretne smaki, zapachy, teksturę posiłku. Brakuje umiejętności poznawczych do radzenia sobie z nowościami. Dodatkowo posiłki mogą stać się źródłem frustracji i nieporozumień z dzieckiem.
Dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego
mogą być przyczyną nasilenia problemów natury psychologicznej:
- wycofanie społeczne, niepokój;
- obniżona koncentracja;
- nadaktywność psychoruchowa;
- problemy ze snem.
Najczęściej są to zaparcia, luźne stolce, ból brzucha, wzdęcia, refluks. Tego typu objawy również mogą przyczyniać się do odmowy spożywania pokarmu.
Mechanizm tych dolegliwości może wiązać się ze zwiększoną przepuszczalnością jelit, stanem zapalnym oraz ze zmienioną mikrobiotą jelitową osób neuroatypowych. Stąd dość często rekomenduje się stosowanie probiotyków tej grupie pacjentów.
Osobom z objawami ze spektrum autyzmu dość często zaleca się stosowanie diety bezglutenowej i bezkazeinowej, uważa się, że może ona zmniejszyć dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Należy jednak mieć na uwadze, że uzasadnione jest to jedynie w przypadku potwierdzonej alergii lub nietolerancji na gluten bądź kazeinę. Ponadto powinno to odbywać się zawsze pod okiem specjalisty, aby nie doszło do niedoborów pokarmowych.
A o co chodzi z tym stresem oksydacyjnym?
Otóż stres oksydacyjny uznawany jest za czynnik związany z rozwojem ASD i funkcjonowaniem mózgu, zwłaszcza we wczesnym okresie rozwoju dziecka. Istotne zatem jest, aby dieta była bogata w przeciwutleniacze takie jak karotenoidy, flawonoidy i witaminy. To z kolei będzie wpływać przeciwzapalnie na organizm i będzie poprawiać tolerancję pokarmową.
Czy jest jeszcze coś, na co warto zwrócić uwagę w odżywianiu osób z ASD?
Tak, na pewno należy wyeliminować z diety konserwanty i sztuczne barwniki. Warto suplementować się witaminą D i nie zaszkodzi suplementacja kwasami omega-3. Godne uwagi są także psychobiotyki, które mają wpływ na oś jelitową-mózgową.
Podsumowując, jak zauważyłeś, nie ma jednego zalecenia żywieniowego, ponieważ czynników i objawów może być całe spektrum. Warto jednak wsłuchiwać się w organizm i podejmować kroki, które mogą przynieść realną pomoc osobie zmagającej się z objawami ASD.
